Połowa Polaków nie ma możliwości oszczędzania – wynika z najnowszego raportu „Polaków portfel własny: oszczędny jak Polak”, przygotowanego przez Santander Consumer Bank. 49 proc. badanych przyznało, że ich dochody wystarczają jedynie na bieżące utrzymanie. Tylko co czwarty ankietowany deklaruje, że zarabia na tyle dużo, by móc również regularnie odkładać.
Eksperci banku zwracają uwagę, że dla wielu Polaków stworzenie finansowego zaplecza – zarówno w postaci krótkoterminowych oszczędności na nagłe wydatki, jak i zabezpieczenia na przyszłość – wciąż pozostaje poza zasięgiem. Wcale nie chodzi o brak świadomości czy odpowiedzialności, lecz o ograniczone dochody i warunki ekonomiczne, które nie pozwalają na wygospodarowanie nadwyżek finansowych.
Z badania wynika, że 17 proc. respondentów doświadcza trudności pod koniec miesiąca – czasem brakuje im pieniędzy. Z kolei 5 proc. Polaków przyznaje wprost: dochód im nie wystarcza i muszą się zapożyczać lub sięgać po wcześniej zgromadzone środki. Taką sytuację najczęściej deklarują osoby młode oraz seniorzy.
Mariola Kondek-Pasztetnik, menadżer ds. Rozwoju Sprzedaży w Santander Consumer Banku, zauważa, że najczęściej z brakiem możliwości oszczędzania zmagają się osoby starsze. Aż dwie trzecie seniorów deklaruje, że ich emerytura pozwala wyłącznie na pokrycie podstawowych potrzeb. Jednocześnie to właśnie seniorzy są grupą najbardziej samodzielną finansowo – aż 88 proc. z nich twierdzi, że nie potrzebuje pomocy ze strony rodziny.
Na przeciwnym biegunie znajdują się osoby w wieku 20–29 lat. Aż 22 proc. dwudziestolatków deklaruje, że regularnie brakuje im pieniędzy na koniec miesiąca, a 15 proc. przyznaje, że często pożycza od rodziny. W tej grupie wiekowej aż 14 proc. respondentów stwierdziło, że bez wsparcia bliskich nie byliby w stanie się utrzymać.
Najlepiej w zestawieniu wypadli czterdziestolatkowie – 34 proc. z nich twierdzi, że ich zarobki pozwalają nie tylko na pokrycie wydatków, ale i na systematyczne oszczędzanie. Według ekspertów to efekt większego doświadczenia zawodowego i stabilnej pozycji na rynku pracy.
Raport pokazuje również, że większość Polaków jest finansowo niezależna. 61 proc. respondentów deklaruje, że utrzymuje się samodzielnie i nie korzysta z pomocy rodziny. Jednak aż 20 proc. badanych przyznaje, że czasem otrzymuje wsparcie od bliskich – najczęściej są to osoby w wieku 20 i 30 lat.
Eksperci podkreślają, że nawet przy ograniczonych dochodach warto próbować oszczędzać. – Oszczędzanie nie musi zaczynać się od dużych kwot. Kluczowa jest regularność i konsekwencja. Nawet drobne sumy odkładane każdego miesiąca mogą z czasem dać poczucie bezpieczeństwa – zaznacza Mariola Kondek-Pasztetnik.
Badanie zostało przeprowadzone przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych IBRiS na zlecenie Santander Consumer Banku między 18 a 29 kwietnia 2025 roku. Wzięło w nim udział 1000 dorosłych Polaków, a wywiady przeprowadzono metodą telefoniczną CATI.
